Problematyczne używanie Internetu przez młodzież i młodych dorosłych - przegląd narzędzi do przesiewowej oceny tego zjawiska

Abstract

Jedną z grup najbardziej zagrożonych problematycznym używaniem Internetu jest młodzież oraz młodzi dorośli. Dla większości z nich Internet jest narzędziem pracy, rozrywki i komunikacji, jednak dla pewnej grupy osób okazać się może pułapką. Korzystanie z sieci może wymykać się spod kontroli i mieć negatywny wpływ na ich życie. Problem nadużywania Internetu zainteresował badaczy już pod koniec lat 90. minionego stulecia, a w ciągu ostatniej dekady stał się przedmiotem ożywionej dyskusji naukowej psychologów, psychiatrów, pedagogów, socjologów i innych badaczy. Od tego czasu nastąpił intensywny rozwój prac nad konstruowaniem i walidacją narzędzi do oceny oraz rozpoznawania problematycznego użytkowania Internetu i uzależnienia od niego. Metody używane w początkowym okresie badań nad zjawiskiem problematycznego używania Internetu (PUI) dalekie były od standardów, jakie muszą obecnie spełniać narzędzia psychometryczne. W artykule dokonano przeglądu krajowych oraz zagranicznych narzędzi do przesiewowej oceny i rozpoznawania problematycznego użytkowania Internetu oraz uzależnienia od niego, które wykorzystuje się w badaniu populacji młodzieży szkolnej i dorosłych. Ukazano skalę zagrożenia omawianym zjawiskiem, zaprezentowano kluczowe dla podjętego problemu definicje, przybliżono kryteria diagnostyczne problematycznego używania Internetu, a także sformułowano zalecenia pod adresem przyszłych prac badawczych nad dalszym udoskonaleniem i rozwojem narzędzi pomiarowych służących do identyfikacji młodzieży szkolnej i młodych dorosłych zagrożonych uzależnieniem od Internetu i jego zasobów.