„Teatr dla dzieci” a „teatr dziecięcy” z perspektywy konfiguracjonizmu Margaret Mead

Abstract

Koncepcja Margaret Mead uwypukla fakt, że relacja dziecko–teatr może być odczytywana w dwóch formułach. Można mówić o „teatrze dla dzieci”, w którym dziecko jest biernym odbiorcą sztuki tworzonej dlań przez profesjonalistów, lub o „teatrze dziecięcym”, w którym jest ono aktywnym/zaangażowanym (współ)twórcą widowiska teatralnego. O ile teatr dla dzieci należy głównie do dziedziny sztuki, o tyle teatr dziecięcy przynależy głównie do pedagogiki. Analiza prac Jana Dormana (twórcy spektakli dla dzieci i pedagoga teatru) i Romany Miller prowadzi do spostrzeżenia o odmiennym zaangażowaniu tych teatrów w edukację, której celem jest wszechstronny rozwój wychowanka w sferze transmisji (wartości kultury i wartości społecznych) oraz w sferze swobodnej ekspresji (będącej podstawą rozpoznania i rozwijania własnej osobowości, wyobraźni oraz twórczego myślenia). Celem niniejszego tekstu jest socjologiczno-pedagogiczna analiza obu tych fenomenów z odwołaniem do twórczości teatralnej Jana Dormana.