Przyczyny i czas pozostawania w bezdomności mężczyzn a ich percepcja siebie w relacjach z innymi ludźmi

Abstract

Wprowadzenie. Obserwuje się, że przybywa osób bezdomnych. Wśród nich jest wielu pozostających w bezdomności przez coraz dłuższy odcinek czasu. Analizy zjawiska nie pozwalają na wskazanie jednoznacznych przyczyn bezdomności, które - jak się okazuje - są bardzo zindywidualizowane. Cel badania. Określenie, czy przyczyny i czas trwania w bezdomności różnicują sposób percepcji siebie w relacji z innymi ludźmi oraz nasilenie trudności interpersonalnych prezentowanych przez bezdomnych mężczyzn. Materiał i metody. Zastosowano trzy metody badawcze: Inwentarz Problemów Interpersonalnych (IIP-32). Leonarda M. Horowitza, Lynna E. Aldena, Jerry ’ego S. Wigginsa i Aarona L. Pincusa, psychorysunek na temat „Ja wśród ludzi” i wywiad na temat aktualnej sytuacji życiowej bezdomnego. Przebadano 58 bezdomnych mężczyzn, których średnia wieku wynosiła 49,84 lat, w przedziale od 24 do 68 lat. Wyniki. Przyczyny bezdomności nie różnicują częstości występowania problemów interpersonalnych, lecz różnicują sposób rysowania siebie w kontekście innych ludzi. Bezdomni mężczyźni w zależności od przyczyny bezdomności różnicują wielkość dystansu między postaciami na rysunku - pomiędzy badanym a innymi osobami. Pominięcie siebie na rysunku zdarzało się tylko w grupach mężczyzn bezdomnych z powodu utraty pracy i patologii społecznych. Postaci anonimowych, nieokreślanych jako rodzina, znajomi, przyjaciele lub obcy, najczęściej nie rysowali mężczyźni bezdomni z powodu braku mieszkania i środków do życia oraz z powodów rodzinnych. Długość bycia bezdomnym różnicuje natomiast występowanie trudności interpersonalnych w tej grupie. Dotyczy to przede wszystkim ogólnego nasilenia problemów, głównie w zakresie wymiaru mściwy/skoncentrowany na sobie. Dalsze analizy wykazały, że najbardziej różnią się między sobą osoby bezdomne przez przeciętnie długi czas i osoby najdłużej bezdomne. Najwięcej problemów interpersonalnych ujawniają osoby pozostające w bezdomności przez średnio długi okres w porównaniu z osobami pozostającymi w bezdomności najdłużej. Konkluzja. W procesie pomocy osobom bezdomnym należy wziąć pod uwagę powody bezdomności i czas jej trwania, bo pełni to istotną rolę w ich sposobie percepcji siebie i innych ludzi oraz rozwoju problemów interpersonalnych.