Wybrane mechanizmy legitymizacji władzy w krajach Azji Centralnej

Abstract

Niniejszy artykuł analizuje argumenty uzasadniające tytuły do rządzenia, na które powoływały się elity panujące w państwach Azji Centralnej. Artykuł przedstawia wątki nacjonalistyczne jako ważne aspekty narracji ideologicznej oraz mitów fundacyjnych, a także wskazuje na rolę argumentacji skutecznościowej dla legitymizacji władzy w Azji Centralnej. Co więcej, funkcjonujące tam reżimy były uzasadniane nie tylko przez strategie dyskursywne związane ze skutecznością, czy też efektywnością funkcjonowania reżimu, ale także motywy pozwalające na podtrzymywanie wyróżnionej pozycji przywódcy narodu. Spersonalizowane wątki oficjalnej formuły legitymizacyjnej dodatkowo wzmacniane były argumentami na rzecz zdolności do zapewniania stabilności i bezpieczeństwa oraz szczególnego zaangażowania międzynarodowego. Kolejną, choć jak się wydaje, najmniej ważną w większości państwach Azji Centralnej była argumentacja proceduralna. Obowiązujący typ uzasadnień wskazywał w tym przypadku na normy formalno-prawne jako podstawę sprawowania władzy. Podkreślić należy, iż zadaniem tekstu jest prezentacja typów formuł legitymizacyjnych z wykorzystaniem wskazanej siatki analitycznej. Przytoczona empiria nie stanowi wyczerpujących danych zgromadzonych w efekcie standardowych metod doboru próby, mając raczej status egzemplaryczny, służący zilustrowaniu oraz wyjaśnieniu omawianych typów legitymizacji. Analiza otwiera tym samym przestrzeń dla dalszych badań, które pozwoliłyby na ustalenie niuansów wykorzystywanych formuł legitymizacyjnych, a także oszacowanie znaczenia poszczególnych typów uzasadnień dla uprawomocnienia konkretnych reżimów politycznych.