Abstract:
Problematyka wychowania zajmuje od lat znaczące miejsce w dyskursie naukowym i publicznym. Wśród wielu ważnych pytań, dotyczących różnych kwestii wychowawczych, stawiane jest często pytanie: ku czemu wychowujemy? Tym, na co kierujemy wówczas uwagę, są najczęściej wartości oraz wyzwania, jakie stawia współczesny świat przed wychowującymi. Uwagę skupia w tym kontekście również praca a w następstwie tego wychowanie ku pracy. Ta dziedzina wychowania była swego czasu - lata 60. do 80. minionego stulecia - dość wyraźnie akcentowana w dyskursie pedagogicznym. Dziś można uznawać ją za nieco zapomnianą, by nie powiedzieć zaniechaną w rozważaniach o współczesnym wychowaniu. Taki stan rzeczy rodzi pewien niepokój szczególnie wtedy, kiedy uświadamiamy sobie, czym jest praca w relacji z człowiekiem i kim jest człowiek w relacji z pracą. W artykule jest mowa o tym, dlaczego ważny jest namysł nad wychowaniem ku pracy i jak można je współcześnie postrzegać. Jest też próba wskazania zadań wychowania ku pracy w kontekście przygotowania profesjonalistów o rozległych metakompetencjach, zadań w zakresie przezwyciężania dylematu ról pracowniczych i rodzinnych, a także zadań związanych z przeciwdziałaniem dysfunkcjonalnym zachowaniom przyszłych pracowników. Wydaje się, że podjęcie rozważań nad wychowaniem ku pracy nie tylko wzbogaca dyskurs pedagogiczny, ale - co ważniejsze - wzbogaca ten obszar praktyki społecznej, jakim jest wychowanie, które coraz trudniej radzi sobie ze złożonością współczesnego świata.
Description:
For many years now issues of education have occupied an important place in the academic and public discourse. Among the numerous important questions concerning various educational issues, the question of “what do we educate for?” is often asked. What we most often direct our attention to are the values and challenges posed by the modern world before those that educate. The focus in this context is on work and, consequently, on education for work. This field of education was once, from the 1960s to the 1980s, quite clearly emphasized in the educational discourse. Today, it can be recognized as a somewhat forgotten one, if not discontinued or abandoned in deliberations on contemporary education. This situation raises some concern, particularly when we realize what work is in relation to man and who man is in relation to work. The article also mentions why it is important to reflect on education for work and how it can be seen today. It is also an attempt to identify tasks of education for work in the context of preparing professionals with extensive meta-competences, tasks of overcoming the dilemma of employee and family roles and tasks associated with preventing dysfunctional behavior of prospective employees. It seems that engaging in deliberations on education for work not only enriches the educational discourse, but - more importantly - enriches this area of social practice that is education, which finds it increasingly difficult to cope with the complexity of the modern world.
