Poziom zdolności i osiągnięć muzycznych uczniów klas II szkoły podstawowej oraz jego pedagogiczne uwarunkowania

Abstract

W artykule zawarto wyniki testu zdolności muzycznych IMMA E.E. Gordona oraz autorskiego Sprawdzianu umiejętności muzycznych, który diagnozował percepcyjne kompetencje uczniów w zakresie: rozpoznawania durowej i molowej tonalności, dwu- i trójdzielnego metrum, określania wysokości dźwięków i ich liczby we współbrzmieniach, rozpoznawania tempa, dynamiki i artykulacji, brzmienia instrumentów oraz głosów żeńskich i męskich, identyfikowania tańców polskich, a także określania nastroju utworów muzycznych. Pozostałe zadania wykorzystano do określenia poziomu podstawowej wiedzy muzycznej badanych, weryfikując znajomość nazw nut, wartości rytmicznych oraz nazwisk kompozytorów. Badania wykazały, że czynnikiem różnicującym poziom zdolności i osiągnięć muzycznych uczniów był m.in. nauczyciel. Klasy objęte specjalistyczną edukacją muzyczną realizowaną przez nauczycieli muzyki uzyskały wyższą średnią punktów w teście IMMA niż klasy uczące się muzyki pod kierunkiem pedagogów wczesnoszkolnych. Również w zespołach klasowych objętych specjalistyczną edukacją muzyczną ponad 80% uczniów posiadało wysoki poziom kompetencji muzycznych, natomiast w klasach bez nauczycieli muzyki większość uczniów charakteryzowała się średnim poziomem osiągnięć. Największe zróżnicowanie wyników dotyczyło zadań określających podstawowe komponenty słuchu muzycznego: percepcję tonalności, wysokości dźwięków i kierunku linii melodycznej, metrum, tempa oraz charakterystycznych struktur rytmicznych. Wyższe osiągnięcia klas z nauczycielami muzyki dotyczyły także przykładów sprawdzających percepcję budowy utworu muzycznego, artykulacji dźwięków, rozpoznawanie tańców oraz stopień opanowania podstawowej wiedzy muzycznej.