Historia i pamięć. Obraz Algierii i Algierczyków we współczesnym kinie francuskim

Abstract

Algierska wojna o niepodległość zakończyła się w 1962 roku. Od tego czasu Francja i Algieria stworzyły dwie różne, a nawet przeciwstawne historie tej wojny. Innymi słowy, pomiędzy tymi dwoma krajami toczy się obecnie „wojna pamięci”. Kino francuskie jest, jak to określił Pierre Nora, „lieu de mémoire” – miejscem pamięci nie tylko filmów, które pielęgnują pamięć kulturową, ale także instytucji i miejsc. Francusko-algierski reżyser Rachid Bouhareb w Indigènes / Days of Glory (2006) zajmuje miejsce dla zapomnianych żołnierzy II wojny światowej i bada zarówno rolę, jaką odegrały miejscowe wojska podczas wyzwolenia Francji, jak i ich status w armii francuskiej. Inny film Bouchareba – Hors la loi / Poza prawem (2010) – ma rozpocząć spokojną debatę na temat historii francusko-algierskiej (masakra w Sétif w 1945 r., podczas której francuscy żołnierze zastrzelili setki niewinnych Algierczyków). Z tych konstrukcji wyrasta dialektyka pamięci i historii, zwłaszcza Ricoeurowska „pamięć manipulowana” przez historiografię w celach ideologicznych.