Spór o „kulturę wiodącą” w RFN w świetle wybranych wypowiedzi niemieckich autorów pochodzenia tureckiego

Abstract

Pojęcia „Leitkultur” (kultura wiodąca) pierwszy użył w 1996 r. niemiecko-syryjski badacz islamu i politolog Bassam Tibi. Próba zdefiniowania niemieckiej kultury narodowej pojawiła się ponownie w niemieckim życiu politycznym we wczesnych latach 2000 za sprawą polityków i dziennikarzy, takich jak Friedrich Merz (CDU) i Theo Sommer („Die Zeit”) oraz w 2017 r., kiedy minister spraw wewnętrznych, Thomas de Maizière, ogłosił swój 10-punktowy plan, obejmujący „zachowania społeczne”, respektowanie demokratycznych wartości czy znajomość niemieckiej historii, języka i kultury. Niniejszy artykuł prezentuje na wybranych przykładach zarówno typologię postaw wobec cudzoziemców w Niemczech, jak i wypowiedzi niemieckich pisarzy tureckiego pochodzenia na temat tożsamości, integracji, identyfikacji z wartościami niemieckiego społeczeństwa i innych aspektów, które określa się mianem kultury wiodącej.