Abstract:
Artykuł prezentuje wyniki badań empirycznych nad dystansem społecznym młodzieży wobec wybranych grup społecznych, etnicznych i narodowych oraz diagnozy osobowościowo-autorytarnych tendencji w postrzeganiu współczesnej rzeczywistości. Głównym celem analizy zebranego materiału empirycznego jest wskazanie poziomu akceptacji młodzieży licealnej wobec wybranych grup społecznych i etniczno-narodowych w warunkach obecnych konfliktów oraz kryzysów społeczno-politycznych, które stanowią hipotetyczne zagrożenie dla istotnych w dojrzałych społeczeństwach demokratycznych wartości, takich jak tolerancja i otwartość na osoby o odmiennej kulturze, tradycji, wyglądzie, przekonaniach czy poglądach. Niniejsza praca jest próbą zbadania relacji, jaka zachodzi pomiędzy dystansem społecznym okazywanym przez respondentów wobec poszczególnych grup społecznych, uwzględnionych w procesie pomiaru a stopniem nasilenia przekonań autorytarnych w deklaracjach osób badanych. Wyniki badań wskazują, iż młodzież licealna przejawia najwyższy dystans społeczny wobec grup najbardziej oddalonych kulturowo i etnicznie oraz najniższy wobec najbliższych grup kulturowo-etnicznych. Z kolei ankietowani o wyższych predyspozycjach do myślenia autorytarnego wykazują się jednocześnie silniejszym dystansem społecznym wobec grup uchodźców, wybranych ludów etniczno-rasowych czy osób homoseksualnych. Obecny kryzys i napięta sytuacja w stosunkach międzynarodowych z wielkim prawdopodobieństwem przyczyniają się do wzmocnienia dość powszechnego wśród badanej młodzieży przekonania, że współczesny świat to bardzo niebezpieczne miejsce do życia. W rezultacie przekłada się to na wyższy poziom dystansu społecznego wobec grup odległych kulturowo.
Description:
The article presents the results of empirical research on the social attitude of young people towards selected social, ethnic and national groups and the diagnosis of personality-authoritarian tendencies in perceiving modern reality. The main purpose of the analysis of the collected empirical material is to indicate the level of acceptance of secondary school students towards selected social and ethnic groups. That has been done in context of current conflicts and socio-political crises that represent a hypothetical threat to mature democratic values relevant to mature societies such as tolerance and openness to people of different cultures, traditions, appearance, beliefs or views. In addition, an attempt was made to examine the relationship between the social distance displayed by respondents to particular social groups included in the measurement process and the degree of empowerment in authoritative responses in respondents' statements. The research results show that secondary school students are most distanced towards the culturally and ethnically outermost groups and less towards similar cultural and ethnic groups, while those with higher predispositions for authoritarian thinking have shown a stronger social distance to refugee groups, selected ethnic people or homosexuals. The current crisis and tense situation in international relations are very likely to contribute to strengthening the beliefs amongst the young people that the modern world is a very dangerous place to live, and this translates into a higher level of social distance towards culturally distant groups.
