Kwestionariusz do badania warunków rozwoju psychospołecznego w relacjach z rówieśnikami z klasy w czwartym, piątym i szóstym roku nauki w szkole podstawowej

Abstract

W artykule prezentowany jest kwestionariusz do poznawania warunków rozwoju psychospołecznego w relacjach z rówieśnikami uczniów szkoły podstawowej w czwartym, piątym i szóstym roku nauki w szkole podstawowej1 . Teoretyczną podstawą konstrukcji skali jest społeczna psychologia rozwoju. Na podstawie wypowiedzi badanego o rzeczywistych zrachowaniach innych uczniów z klasy wobec niego lub jego przekonań na temat ich prawdopodobnego zachowania w hipotetycznych sytuacjach zdarzających się w klasie, wnioskuje się o możliwości zaspokojenia przez ucznia potrzeb psychicznych – akceptacji oraz bezpieczeństwa. Kwestionariusz tworzy 21 pozycji, do których badani ustosunkowują się na skali pięciostopniowej. Dane do analizy wartości psychometrycznej narzędzia pochodzą z badań przekrojowych na próbie 910 uczniów w czwartym, piątym i szóstym roku nauki oraz z badań podłużnych obejmujących trzy pomiary na początku i pod koniec czwartego roku (N odpowiednio 304 i 299 uczniów) oraz pod koniec piątego roku nauki (N=281). W artykule scharakteryzowano etapy pracy nad narzędziem, wyniki analiz mocy dyskryminacyjnej pozycji, rzetelności metodą Alfa Cronbacha oraz powtórzonego pomiaru, a także trafności teoretycznej przy pomocy analizy czynnikowej. Rezultaty analiz pozwalają rekomendować kwestionariusz do badań zespołów klasowych w średnim wieku szkolnym w celu poznania warunków do rozwoju psychospołecznego, jakie tworzą sobie uczniowie w relacjach. Ich poznanie ułatwi wczesną interwencję zmniejszającą ryzyko niedostosowania społecznego.