Role małżeńskie w procesie rozwoju dorosłych

Abstract

W artykule podjęto próbę pokazania, że indywidualny rozwój kobiety i mężczyzny w cyklu życia kształtuje się w wielu różnych systemach, nie tylko w systemie rodzinnym czy małżeńskim. Związek między systemem małżeńskim a rozwojem indywidualnym jednostki ujęto jako relację wzajemną. Uważamy, że zmiany rozwojowe w systemie małżeńskim mają charakter cyrkularny: mężczyzna-mąż i kobieta-żona zmieniają się pod wpływem swego partnera/partnerki, a małżeństwo traktowane jako całościowy system ulega transformacjom pod wpływem zmian rozwojowych kobiety i mężczyzny. Przyjęto też, że system rodzinny wywiera wpływ na rozwój indywidualny kobiety i mężczyzny, a zmiany rozwojowe małżonków, wszystkich członków rodziny i ich aktywność oddziałują zwrotnie na funkcjonowanie tego systemu. Jednak uwarunkowania ścieżek indywidualnego rozwoju małżonków są bardziej złożone, gdyż uczestniczą oni także w innych systemach (nie tylko małżeńskim i rodzinnym) i tym samym pozostają w relacjach z innymi ludźmi. W artykule prezentujemy możliwość interpretacji psychologicznej rozwoju indywidualnego w małżeństwie przez odwołanie się do procesów strukturacji i restrukturacji doświadczenia w ramach koncepcji zaproponowanej przez M. Tyszkową.