Podmiotowa aktywność własna jako szansa samorealizacji i rozwoju (w świetle założeń edukacji humanistycznej i krytycznej)

Abstract

Przedmiotem poniższych rozważań jest problem społeczno-edukacyjnych implikacji ludzkiej aktywności. W tym kontekście gros uwagi poświęcono takim rodzajom zachowań, które wiążą się z optymalnym rozwojem zasadniczych obszarów osobowości. Aktywność zatem rozumiana tutaj jest jako zarówno indywidualna potrzeba rozwojowa, jak i jako naturalny rodzaj relacji jednostki ze światem zewnętrznym. Szczególnie interesująca wydaje się humanistyczna wersja aktywności człowieka, według której (na przykładzie poglądów w tym zakresie głównie E. Fromma) wielostronna oraz autentyczna aktywność optymalizująca rozwój rozumiana jest jako objaw psychofizycznego zdrowia (zdrowa aktywność) oraz wskaźnik twórczej samorealizacji. W konkluzji Autor dochodzi do wniosku, iż w dominującym obecnie systemie neoliberalnego rynku oraz pozornej demokracji, jako podstawowych mechanizmów socjalizacji, w który wpisuje się również system szkolno- -oświatowy, człowiek staje się istotą aktywną pozornie, przygotowaną głównie do biernej konsumpcji, „taśmowej” produkcji oraz reagującą na zewnętrzne bodźce. Taki właśnie „nieludzki” oraz przedmiotowy sposób życia zdominowany przez wszechogarniający człowieka korporacyjny system polityczno-ekonomiczny, wydaje się kształtować osobowości autorytarne, bierne, nietwórcze: a w istocie wręcz psychofizycznie chore, bo niemające szans na pełną samorealizację oraz samourzeczywistnienie.