Prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny oraz prawa małżonków w świetle Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych

Abstract

Przedmiotem artykułu jest analiza prawa do zawarcia małżeństwo i założenia rodziny oraz zasady równych praw małżonków w świetle art. 23 ust. 2–4 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. W szczególności zbadano kwestię zgodności ze wskazanym postanowieniem poszczególnych przeszkód małżeńskich w kontekście postępujących przeobrażeń społecznych i obyczajowych, w tym kwestię prawnego uznania małżeństw homoseksualnych oraz problematykę dopuszczalności małżeństw poligamicznych. Ponadto omówiono zagadnienia dotyczące zdolności do zawarcia małżeństwa, zwłaszcza kwestię określenia minimalnego wieku uprawniającego do zawarcia małżeństwa oraz warunki niezbędne do wyrażenia przez nupturientów swobodnej i pełnej zgody. Następnie przedstawiono zasadę równych praw małżonków, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki prawa do kontaktów z dziećmi po ustaniu małżeństwa. Końcowa część artykułu została poświęcona prawno-dogmatycznej analizie prawa do założenia rodziny ze wskazaniem jego autonomicznego charakteru oraz powiązań z prawem do zawarcia małżeństwa. Przedstawienie poglądów orzecznictwa Komitetu Praw Człowieka oraz doktryny prawniczej dotyczące komentowanego artykułu zostało wzbogacone o wymiar prawno-porównawczy, obejmujący odniesienia zarówno do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka jak i do poglądów doktryny wypracowanych na gruncie polskiego prawa rodzinnego.