Uwagi dotyczące postrzegania zmian cywilizacyjnych i ich konsekwencji
Streszczenie
Przedmiotem artykułu są metodologiczne refleksje dotyczące znaczenia terminu
zmiana cywilizacyjna, która jest łączona z rozwojem społecznym. Cywilizację
postrzegam jako pewien etap osiągnięty przez konkretne społeczeństwo ze względu
na rozwój jego kultury materialnej. Wspomniany rozwój znajduje swoje odzwierciedlenie
również w przeobrażeniach zachodzących w sferze kultury duchowej.
Słowo rozwój jest na ogół łączone ze zmianami prowadzącymi do lepszego, a nie
gorszego stanu danego systemu społecznego. Jednak w badaniach naukowych bardziej
wskazane jest nieużywanie tego słowa w sensie wartościującym, lecz w znaczeniu
opisowym. Bowiem rozwój społeczny jest procesem kierunkowym, którego
skutki można z pewnych względów oceniać pozytywnie – a z innych – negatywnie.
Biorąc to pod uwagę, jego charakter może być zarówno progresywny, jak i regresywny.