Uwarunkowania występowania i dynamika wypływów wód podziemnych w obszarach sandrowych na przykładzie środkowej części zlewni Wdy

Abstract

W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych na obszarze sandrowym, w środkowej części zlewni Wdy, których celem była inwentaryzacja naturalnych wypływów wody i wyznaczenie stref źródłowych, obserwacja wydajności, temperatury i przewodności wody w obrębie wybranych obiektów. Na badanym obszarze zaobserwowano 109 naturalnych wypływów wody, z dominującym typem wypływów podzboczowych, a wskaźnik gęstości źródeł uzyskał wysoką wartość 0,27 źr∙km-2. Pojedyncze wypływy wody cechują się niewielką wydajnością, rzadko przekraczającą 0,11 l∙s-1 i przeważnie nieskoncentrowanym charakterem. Wydajność stref źródliskowych może przekraczać jednak 10 1∙s-1. Wypływy wody na badanym obszarze drenują trzy poziomy wodonośne: nadglinowy, międzyglinowy I i międzyglinowy II, a lokalizacja wypływów wskazuje na zasilanie głównie z pierwszego poziomu międzyglinowego. Wypływy wody charakteryzują się znaczną stabilnością odpływu, zwłaszcza w profilach zlokalizowanych bezpośrednio poniżej stref źródliskowych. Największe wahania przepływów poniżej stref źrodliskowych związane są z okresowym utrudnieniem infiltracji w przemarznięte podłoże oraz zahamowaniem odpływu wskutek budowy tam bobrowych.