Przegląd Pedagogiczny, 2009, Numer 2https://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5432024-03-29T08:41:36Z2024-03-29T08:41:36Z„Świat życia codziennego” jako źródło wiedzy pedagogicznejGara, Jarosławhttps://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5532015-02-04T01:00:15Z2009-01-01T00:00:00Z„Świat życia codziennego” jako źródło wiedzy pedagogicznej
Gara, Jarosław
Kategoria „świata życia codziennego” (Lebenswelt) opiera się na założeniu, że wszelki, źródłowy
i prawdziwy, początek „w zdobywaniu poznania jest nienaukowy”. Kategoria ta jest więc swoistą
rehabilitacją i dowartościowaniem „przednaukowego doświadczenia”. Wyeksponowanie znaczenia „świata
życia codziennego” na gruncie pedagogiki ściśle związane jest ze stanowiskami pedagogicznymi o profilu
fenomenologicznym i badaniami pedagogiczno-antropologicznymi. Jednym z kluczowych przedmiotów
zainteresowania takich badań jest też fenomen dzieciństwa, a przyjęcie perspektywy „świata życia
codziennego” wyraża się tu w tym, by „wchodzić” w „świat”, w którym żyją dzieci – odkrywać go, uczyć się
go i w ten sposób odkrywać zadania i problemy z tego „świata” się wyłaniające. To, w jaki sposób dziecko
postrzega otaczający świat można bowiem porównać do obrazów widzianych w kalejdoskopie, które ukazują
się nam w swej rozmaitości i zmienności. Teoria pedagogiczna powinna koncentrować się zatem na badaniu
dziecięcego widzenia świata, przezwyciężając antropologiczną perspektywę, która skoncentrowana jest na
„świecie dorosłych”. Praktyka zaś powinna się opierać na towarzyszeniu dziecku, stwarzaniu atmosfery
zaufania i współdziałania.
The category of “life-world” (Lebenswelt) it based on the assumption that every real and resourceful
beginning is “unscientific” as far as knowledge acquisition is concerned. This category is like rehabilitation
and appreciation of “pre-scientific experience”. The exposition of the meaning of “life-world” in pedagogy is
closely connected with pedagogical positions of phenomenological and anthropological character. Moreover,
the phenomenon of childhood is one of the key objects of interest of such research and adopting the
perspective of “life-world” means entering the world children live in. This also involves discovering and
learning about it thus getting to know the tasks and problems that are a part of this world. The way a child
perceives the surrounding world might be compared to what can be seen in a kaleidoscope: various and
constantly changing images. Therefore, pedagogical theory should rather focus on how children perceive the
world, thus overcoming the anthropological perspective that is concentrated on „the world of adults”. When
put into practice, this means that one should accompany the child’s development and create the atmosphere
of confidence and co-operation.
2009-01-01T00:00:00ZJak konsumpcja stała się osią naszej tożsamościKluczyńska, Urszulahttps://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5522015-01-30T01:00:20Z2009-01-01T00:00:00ZJak konsumpcja stała się osią naszej tożsamości
Kluczyńska, Urszula
Celem artykułu jest nakreślenie przemian modelu konsumpcji i ich wypływu na sposób budowania tożsamości.
Podjęto w nim próbę poszukiwania początków zjawiska konsumpcji. Odniesiono się do analiz G. McCrakena,
który twierdzi, iż początki rozwoju społeczeństwa konsumpcyjnego można odnaleźć w szesnastowiecznej
Anglii, i N. McKendricka, który upatruje narodzin społeczeństwa konsumpcyjnego w osiemnastowiecznej
Anglii. Ponadto analizie zostały poddane główne mechanizmy i czynniki wpływające na rozwój społeczeństwa
konsumpcji celem ukazania, jak owe zmiany modyfikują oczekiwania i sposób konstruowania tożsamości
jednostki. Podjęty został także wątek starego i nowego typu konsumpcji, a mianowicie „patyny” i „mody”.
The aim of this article is to describe the changes of consumption patterns and their influence on moulding
identity. The article demonstrates how consumption emerged and developed. For that purpose the analysis
of G. McCraken and N. McKendrick were studied. What is more, the author described the main mechanisms
and factors which influenced the development of consumption society to demonstrate how the changes
of consumption modify the way of constructing identity. Two systems of consumption: “patina” and “fashion”
were presented to illustrate the main idea of the article.
2009-01-01T00:00:00ZWychowanie ku wolności i w wolności. Kategoria androgynii szansą autentycznej autokreacjiDoroba-Sawa, Martahttps://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5512015-01-26T01:00:25Z2009-01-01T00:00:00ZWychowanie ku wolności i w wolności. Kategoria androgynii szansą autentycznej autokreacji
Doroba-Sawa, Marta
Artykuł stanowi próbę diagnozy zasadności i kondycji idei wolności na niwie procesów wychowawczych,
w odniesieniu do specyfiki i rygorów narzucanych przez wielowymiarową i wciąż dezaktualizująca się/
ewoluującą i fluktuującą rzeczywistość społeczno-kulturową (trans- i interkulturową). Autorka stoi na
stanowisku, iż postulat wolności możliwy jest do realizowania, kiedy stanie się holistycznym imperatywem
działania, mającym swe wyraźne odzwierciedlenie na wszystkich poziomach procesów wychowawczych
i socjalizacyjnych (od hidden curriculum, osobistych teorii nauczycieli i rodziców począwszy na programach
nauczania kończąc). Tak rozumiana wolność powinna w efekcie wyposażyć wychowanka w umiejętności
i kompetencje otwierające mu drogę do swobodnej, niezawisłej (od binarnie spolaryzowanych standardów
ustanawianych a priori przez instytucjonalnych decydentów ery kultury neopatriarchalnej) autokreacji,
w kierunku osiągania pełni swego humanum, w synergii do indywidualnych predyspozycji, potrzeb, możliwości
i celów. Jako że największe restrykcje w toku procesów wychowawczych nakładane są na konstruowanie
tożsamości płciowej/rodzajowej (gender) artykuł ten dotyczy kategorii androgynii i jej obecności – a raczej
banicji – z obszaru dyskursów edukacyjnych współczesnej teorii i praktyki wychowania.
The author of this article attempts to diagnose what is the legitimacy and condition of freedom in educational
process, with reference to specificity and rules imposed by multidimensional and constantly expirating and
evolving/fluctuating social and cultural (also inter- and transcultural) reality. The author believes that the
only way to implement the freedom ideal on the field of upbringing and education is to make it a holistic
imperative, clearly reflected on all levels of the complex socialization influences and educational process (from
teachers’ personal theories and hidden curriculum to teaching programmes). Such understanding of freedom
should enable young people to construct their authentic identity – independently of postpatriarchal regimes
– to reach their individuality in accordance with subjective predispositions, needs, possibilities and aims.
As the strongest restrictions during the socialization and educational processes are imposed on sex/gender
identity the article focuses on the presence – or rather invisibility – of androgyny in the areas of contemporary
interdisciplinary theoretical discussions and educational practise.
2009-01-01T00:00:00ZKonstruowanie wiedzy naukowej o fenomenie ludzkiej płciSpychalska-Stasiak, Justynahttps://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5502015-01-20T01:00:44Z2009-01-01T00:00:00ZKonstruowanie wiedzy naukowej o fenomenie ludzkiej płci
Spychalska-Stasiak, Justyna
Artykuł stanowi próbę zwrócenia uwagi na specyfikę naukowego dyskursu płci. Wychodząc z założenia, iż
stanowi on jeden ze sposobów konstruowania typowo polskiej rzeczywistości płci, przedstawiam występujące
w jego ramach perspektywy, typowe dla nich sposoby spostrzegania płci oraz wynikające z takiego stanu
rzeczy konsekwencje.
This article is an attempt to draw/attract attention to the specifications of gender scientific discourse. The
assumption that it is one of the ways of constructing typically Polish gender reality the author represents
perspectives occurring with its framework, their key ways of sex/gender perception and the effects of this
state of affairs.
2009-01-01T00:00:00Z