Przegląd Pedagogiczny, 2009, Numer 1https://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5312024-03-28T11:33:16Z2024-03-28T11:33:16ZNota wstępna do przekładu tekstu Johanna Friedricha Herbarta "Dwa wykłady o pedagogice"Stępkowski, Dariuszhttps://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5422015-01-20T01:00:42Z2009-01-01T00:00:00ZNota wstępna do przekładu tekstu Johanna Friedricha Herbarta "Dwa wykłady o pedagogice"
Stępkowski, Dariusz
Prezentowane tłumaczenie dwóch pierwszych wykładów Johanna Friedricha Herbarta (1776-1841)
powstało na podstawie tekstu opublikowanego w pierwszym z dziewiętnastu tomów edycji pt. Johann
Friedrich Herbart’s sämmtliche Werke in chronologischer Reihenfolge (por. Herbart, 1882a). Poniżej
zwrócę uwagę na dwie sprawy: po pierwsze, okoliczności prowadzące do spisania wykładów, i po
drugie, najważniejszy, moim zdaniem, poruszany w nich problem.
2009-01-01T00:00:00ZDwa wykłady o pedagogiceHerbart, Johann Friedrichhttps://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5412015-01-22T01:00:34Z2009-01-01T00:00:00ZDwa wykłady o pedagogice
Herbart, Johann Friedrich
2009-01-01T00:00:00ZJedność w różnorodności i różnica w jedności - w dwusetną rocznicę urodzin Bronisława F. TrentowskiegoAndrukowicz, Wiesławhttps://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5402017-06-23T08:27:23Z2009-01-01T00:00:00ZJedność w różnorodności i różnica w jedności - w dwusetną rocznicę urodzin Bronisława F. Trentowskiego
Andrukowicz, Wiesław
W roku 2008 obchodziliśmy dwusetną rocznicę urodzin B.F. Trentowskiego, wobec tego jest wybitna
okazja do zasygnalizowania problemu aktualności jego pedagogiki filozoficznej. Mamy tu bowiem
do czynienia z filozofem i pedagogiem tyleż oryginalnym, co nierozumianym i niedowartościowanym,
a przecież w ogromnym obszarze jego twórczości, dającym się wpisać we współczesny dyskurs
humanistów, a zwłaszcza pedagogów. Jest rzeczą kapitalną, iż to, co zwyczajowo uznajemy za postmodernizm
(brak pretensji do absolutnej jedności) było już przedmiotem refleksji Trentowskiego,
którego dorobek możemy śmiało porównywać z dorobkiem czołowych przedstawicieli postmodernizmu,
szczególnie Wolfganga Welscha. Okazuje się, iż oddalenie w czasie niekoniecznie oddala nas
od wartościowych myśli i ciągle aktualnych rozwiązań będących próbą wyrwania pedagogiki z ujęcia
ortodoksyjnego, jednocześnie bez skazania rozumu i racjonalności na banicję.
In 2008 we commemorated the two-hundredth anniversary of B.F. Trentowski’s birthday, in that case this is
an outstanding occasion to indicate a problem of topicality of his philosophical pedagogy. We are dealing
here with the original philosopher and educator, however not understood and underestimated, but in a great
extent of his output, able to be entered to the current discourse of humanists, particularly educators. It is
splendid that what we customarily consider as postmodernism (no claims against the absolute unity) was
already a subject of Trentowski’s reflection, whose output can be resolutely compared with the output of the
leading representatives of postmodernism, especially Wolfgang Welsch. It turns out that distance in time not
necessarily grows us away from valuable thoughts and still current solutions being an attempt of pulling the
pedagogy out of the orthodox grasp, without banishing the reason and the rationality at the same time.
2009-01-01T00:00:00ZTeoria systemów autopojetycznych Niklasa Luhmanna - między metafizyką a metabiologiąGłażewski, Michałhttps://repozytorium.ukw.edu.pl///handle/item/5392015-01-18T01:00:51Z2009-01-01T00:00:00ZTeoria systemów autopojetycznych Niklasa Luhmanna - między metafizyką a metabiologią
Głażewski, Michał
Artykuł traktuje o teorii systemów autopojetycznych niemieckiego socjologa i pedagoga Niklasa
Luhmanna, obecnie jednej z najciekawszych i najbardziej nośnych odmian ogólnej teorii systemów.
Luhmann ujmuje społeczeństwo nie jako zbiorowisko ludzi, lecz jako zamknięty operacyjnie proces
komunikacji, co budzi niekiedy kontrowersje ze względu na radykalnie funkcjonalno-cybernetyczny
charakter teorii i jej terminologię (np. człowiek jako maszyna nietrywialna). Współcześnie teoria
systemów autopojetycznych jest rozwijana i modyfikowana w postaci konkretnych zastosowań dla
analiz społecznych na gruncie socjologii i pedagogiki. Artykuł omawia krytycznie możliwości i sposoby
działania pedagogicznego w tak specyficznie pojmowanej rzeczywistości społecznej.
The subject of the article is the theory of autopoietic systems, developed by the German sociologist and
pedagogue Niklas Luhmann, at present one of the most interesting and most bearing variants of the
general theory of systems. Luhmann understands the society not as an assemblage of people, but as an
operative closed process of communication. Such an attitude sometimes wakes controversies because of
its radical functional-cybernetic character of the theory and the terms applied (e.g. a man as a non-trivial
machine). Contemporarily, the theory of autopoietic systems has been developed and modified in form of
specific applications for social analyses in sociology and pedagogics. In the article, the possibilities and ways of pedagogical working in such a specifically comprehended social reality are showed and discussed
critically.
2009-01-01T00:00:00Z